Generał bryg. dypl. Marian Żegota-Januszajtis. Źródło: NAC

Płk Marian Januszajtis-Żegota przeprowadził nieudany zamach stanu, mający na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego.

Ignacy Jan Paderewski. Źródło: BN Polona

Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał Ignacego Paderewskiego na stanowisko premiera i ministra spraw zagranicznych oraz delegata na konferencję pokojową w Paryżu.

Antoś Petrykiewicz. Źródło: CAW

We Lwowie zmarł Antoś Petrykiewicz, 13-letni obrońca Lwowa, ciężko ranny w walkach z Ukraińcami; pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari; jest najmłodszym kawaler orderu VM.
 

Gen. Józef Dowbor-Muśnicki, dowódca wojsk wielkopolskich. Źródło: NAC

Gen. Józef Dowbor-Muśnicki przejął od majora Stanisława Taczaka dowództwo nad wojskami Powstania Wielkopolskiego.

Konferencja pokojowa w Wersalu - od prawej: prezydent USA Thomas Woodrow Wilson, premier Francji Georges Clemenceau, premier Włoch Wittorio Orlando, premier Anglii George David Lloyd. 28.06.1919. Źródło: NAC

W Paryżu z udziałem delegacji polskiej rozpoczęły się obrady konferencji pokojowej.

Weteran Powstania Styczniowego. Źródło: NAC

Rozkaz Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego o zaliczeniu do szeregów Wojska Polskiego wszystkich weteranów Powstania Styczniowego.

Naczelnik Państwa Józef Piłsudski w drodze na otwarcie pierwszego posiedzenia Sejmu Ustawodawczego. Źródło: NAC

Przeprowadzone zostały wybory do Sejmu Ustawodawczego, w wyniku których utworzono pierwszy parlament niepodległej Polski.

Mapa Cieszyna i okolic. Wojskowy Instytut Geograficzny, 1934. Źródło: BN Polona

W Paryżu podpisano polsko-czeską ugodę w sprawie Śląska Cieszyńskiego, wytyczono linię demarkacyjną, pozostawiając Czechom Zaolzie i Zagłębie Karwińskie.

Siedziba Najwyższej Izby Kontroli w Warszawie; róg ulic Żurawiej i Poznańskiej. 1928 r. Źródło: NAC

Dekretem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego powołana została Najwyższa Izba Kontroli Państwa, jej pierwszym prezesem mianowano Józefa Higersbergera.

Gmach Prokuratorii Generalnej przy ul. Leszno w Warszawie. 1920-1930. Źródło: NAC

Dekretem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego powołana została Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej.

Otwarcie Sejmu Ustawodawczego w Warszawie. Widoczny m.in. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. 10.02.1919. Źródło: NAC

W gmachu byłego rosyjskiego Instytutu Maryjskiego przy ul. Wiejskiej w Warszawie odbyło się pierwsze posiedzenie Sejmu Ustawodawczego. 

Gen. Antoni Listowski, dowódca Grupy Operacyjnej "Podlasie", której jednostki w lutym 1919 r. brały udział w walkach z sowieckimi oddziałami Frontu Zachodniego Armii Czerwonej. Źródło: NAC

Początek wojny polsko-sowieckiej. Pierwsze starcia oddziałów Wojska Polskiego i Armii Czerwonej na Białorusi i Polesiu.

Józef Piłsudski. Źródło: NAC

Sejm RP podjął uchwałę, w której powierzał Józefowi Piłsudskiemu dalsze sprawowanie urzędu Naczelnika Państwa do czasu uchwalenia Konstytucji, ograniczając jednak bardzo poważnie jego władzę (tzw. Mała Konstytucja). 

Mapa Cieszyna i okolic. Wojskowy Instytut Geograficzny, 1934. Źródło: BN Polona

Polsko-czechosłowacki konflikt graniczny: obie strony podpisały w Cieszynie porozumienie, na mocy którego ustalono tymczasowe strefy wpływów.

Leopold Lis-Kula w mundurze oficera I Brygady Legionów Polskich. Źródło: NAC

Pod Torczynem w walkach z Ukraińcami zginął płk Leopold Lis-Kula, od 1912 r. związany z organizacjami strzeleckimi; żołnierz Legionów Polskich i Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Przegląd oddziałów Wojska Polskiego. Za Józefem Piłsudskim generałowie: Edward Śmigły-Rydz, Stanisław Szeptycki, Kazimierz Sosnkowski. Wilno, Plac Łukiski, 19 kwietnia 1919. Źródło: CAW

Wojna polsko-bolszewicka: Oddziały Wojska Polskiego dowodzone przez Józefa Piłsudskiego zajęły Wilno.

Manifestacja mieszkańców Wilna po zajęciu miasta przez Wojsko Polskie. 04.1919. Źródło: CAW

Dzień po zajęciu Wilna przez oddziały Wojska Polskiego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał odezwę "Do Mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego"; zapowiedział w niej zasadę samostanowienia ludności w sprawach wewnętrznych, narodowościowych i wyznaniowych.

Papież Benedykt XV. Źródło: Wikimedia Commons

Oficjalne uznanie państwa polskiego przez Stolicę Apostolską.

"Ogłoszenie Konstytucji 3 Maja"- grafika F. Jasiński, autor wzoru Jan Matejko. Źródło: BN Polona

Sejm RP ustanowił rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja świętem narodowym.

Gen. Józef Haller. Źródło: CAW

Wojna polsko-ukraińska: Początek ofensywy wojsk polskich dowodzonych przez gen. Józefa Hallera w Galicji Wschodniej.

W Pałacu Wersalskim państwa zwycięskiej koalicji podpisały Traktat Pokojowy z Niemcami - najważniejszy z układów kończących I wojnę światową, w której zginęło około 9 mln żołnierzy, a około 20 mln zostało rannych; w imieniu Polski pod traktatem podpisy złożyli Roman Dmowski i Ignacy Paderewski.

Obchody Święta Policji Państwowej w Warszawie. Przygotowanie oddziałów policji do defilady. Widoczny m.in.: komendant główny Policji Państwowej Janusz Jagrym-Maleszewski (3. z lewej). 10.11.1927. Źródło: NAC

Sejm RP uchwalił ustawę o Policji Państwowej.

Wolne Miasto Gdańsk i Pomorze. Granice ustalone Traktatem Wersalskim. Źródło: BN Polona

Sejm Ustawodawczy ratyfikował Traktat Wersalski.

Dokumenty z depozytów ogniomistrza S. Racška. Źródło: CAW

Sejm RP uchwalił ustawy o godłach i barwach Rzeczypospolitej oraz orderze Virtuti Militari.

Mapa Rzeczypospolitej Polskiej z podziałem na województwa i powiaty. 1924 r. Źródło: BN Polona

Sejm Ustawodawczy przeprowadził podział administracyjny ziem dawnego Królestwa Polskiego, tworząc pięć województw: białostockie, kieleckie, lubelskie, łódzkie i warszawskie; Warszawę pozostawiono jako miasto wydzielone.

Oficerowie Wojska Polskiego w zajętym Mińsku. 08.1919. Źródło: CAW

Wojna polsko-bolszewicka: Wojska polskie zdobyły Mińsk.

Kopalnia Mysłowice. Źródło: BN Polona

Oddziały Grenschutz-Ost spacyfikowały manifestację strajkujących górników przed kopalnią w Mysłowicach; od kul zginęło 10 osób, wielu zostało rannych.

Grupa powstańców śląskich. 1919 rok. Źródło: NAC

Wybuchło I Powstanie Śląskie, którego celem było przyłączenie Górnego Śląska do Polski; upadło po 10 dniach, przygotowując jednak grunt do dwóch kolejnych zrywów w następnych latach.

Mieszkańcy Sejn witają Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. W tle widoczna bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. 13.09.1919. Źródło: NAC

Wybuchło Powstanie Sejneńskie - oddziały suwalskiego okręgu POW zajęły zbrojnie Sejny i inne miejscowości powiatu sejneńskiego; walki polsko-litewskie ustały 28 sierpnia, po interwencji Wojska Polskiego.

Premier Francji Georges Clemenceau i premier Anglii David Lloyd George podczas defilady w dniu podpisania traktatu pokojowego z Austrią. Saint-Germain, 10.09.1919. Źródło: NAC

W Saint-Germain państwa zwycięskiej koalicji podpisały traktat pokojowy z Austrią.

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie w okresie międzywojennym. Dziedziniec Piotra Skargi. Źródło: NAC

W Wilnie zainaugurował pracę Uniwersytet Stefana Batorego.

Letnie Igrzyska Olimpijskie w Amsterdamie. 06.1928. Reprezentacja Polski podczas otwarcia Olimpiady na Stadionie Olimpijskim. Widoczni m.in.: kolarz Franciszek Szymczyk (niesie tablicę) i zapaśnik Marian Cieniewski (chorąży, niesie flagę). Źródło: NAC

W Hotelu Francuskim w Krakowie odbył się zjazd założycielski Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich.

Akademia Górnicza w Krakowie; tymczasowa siedziba na Podgórzu.10.1927. Źródło: NAC

W auli Uniwersytetu Jagiellońskiego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski dokonał uroczystego otwarcia Akademii Górniczej (obecnie Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica).

Polityczny podział Małopolski, Bukowiny i wschodniego Śląska. Biuro Kartograficzne Oddz. IV Dow. Frontu Galicyjskiego. Lwów, 1919. Źródło: BN Polona

Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej w Paryżu przyznała Polsce 25-letni mandat nad Galicją Wschodnią pod nadzorem Ligi Narodów.

Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Lata 1919-1939. Źródło: NAC

Uniwersytet we Lwowie otrzymał imię Jana Kazimierza.

George Curzon, minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii w latach 1919-1924. Źródło: Wikimedia Commons

Rada Najwyższa państw Ententy ogłosiła deklarację dotyczącą proponowanego przebiegu tymczasowej granicy wschodniej Polski, tzw. linii Curzona.

Premier Ignacy Paderewski przed gmachem Sejmu. 1919 rok. Źródło: BN Polona

Ignacy Jan Paderewski ustąpił z funkcji premiera.

Posiedzenie gabinetu Leopolda Skulskiego. Widoczny m.in. minister skarbu Władysław Grabski (drugi z lewej). 1919 r. Źródło: NAC

Powołany został nowy rząd z Leopoldem Skulskim na czele.