W weekend obchody 100. rocznicy przyłączenia części Górnego Śląska do Polski

W najbliższych dniach minie sto lat od wkroczenia Wojska Polskiego do Katowic. Po trzech powstaniach i plebiscycie był to etap formalnego przejęcia przez Polskę władzy na przyznanej jej części Górnego Śląska.

20 czerwca 1922 r. gen. Stanisław Szeptycki wjechał na czele swoich oddziałów na katowicki rynek od strony obecnej dzielnicy miasta - Szopienic, witany przez mieszkańców i władze. Zwieńczeniem tego wydarzenia było parafowanie przez rząd 16 lipca 1922 r. w Katowicach Aktu Objęcia Górnego Śląska.

Jak przypomina katowicki samorząd, 20 czerwca 1922 r. gen. Stanisław Szeptycki wjechał na czele swoich oddziałów na katowicki rynek od strony obecnej dzielnicy miasta - Szopienic, witany przez mieszkańców i władze. Zwieńczeniem tego wydarzenia było parafowanie przez rząd 16 lipca 1922 r. w Katowicach Aktu Objęcia Górnego Śląska.

Miasto uczci tę rocznicę dwudniowymi obchodami 18 i 19 czerwca br. Na przygotowane na tę okazję wystawy, koncerty, wydarzenia i debaty zaprosiły także Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Śląski w Opolu, Muzeum Śląskie oraz Biuro Programu „Niepodległa”.

Jak zapowiedział prezydent Katowic Marcin Krupa, święto rozpocznie się w sobotę 18 czerwca piknikiem lotniczym na lotnisku Muchowiec. W programie m.in. pokazy akrobacji grupy Redbull i Żelazny, inscenizacja walk powietrznych z czasów I wojny światowej, przelot samolotów Casa C-295M, pokazy skoczków spadochronowych oraz pokazy sprzętu wojskowego i służb mundurowych. Narodowy Bank Polski na swoim stoisku zaprezentuje też okolicznościową monetę.

W sobotę wieczorem obchody przeniosą się na katowicki Rynek. W teatralno-muzycznym widowisku Metropolis Silesium 2122, koordynowanym przez muzyka Miuosha i reżysera Roberta Talarczyka, wezmą udział Renata Przemyk, Julia Pietrucha, Mela Koteluk, Marcelina, Mateusz Konieczny, Sebastian Riedel, Maciej Lipina, Marcin Wyrostek, Miuosh, FDG.Orkiestra, a także aktorzy Teatru Śląskiego.

W sobotę wieczorem odbędzie się też w Parku Śląskim otwarty, plenerowy koncert „Pokolenie 22”, przygotowany przez Biuro Programu "Niepodległa", w ramach kampanii "Śląsk. Wspólna Sprawa – 100. rocznica przyłączenia części Górnego Śląska do Polski".

Nowe aranżacje śląskich, tradycyjnych utworów mają tam wykonywać artyści różnych pokoleń związani przede wszystkim ze Śląskiem: Stanisław Soyka, Justyna Święs, DJ Eprom, Baasch, Renata Przemyk czy Sebastian Riedel. Towarzyszyć im będzie Orkiestra Aukso oraz Chór Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

W niedzielę mają odbyć się główne wydarzenia obchodów, w tym msza św. pontyfikalna w katowickiej Archikatedrze Chrystusa Króla z zapowiadanym udziałem prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka. Szczególne zaproszenie na tę mszę metropolita katowicki abp Wiktor Skworc skierował do mieszkańców miejscowości i parafii, zaangażowanych w czasie trzech powstań i w okresie plebiscytu.

Po przemarszu z katedry na katowicki rynek rozpocznie się inscenizacja historyczna wjazdu do miasta generała Szeptyckiego na czele wojska. Tym razem przez symboliczną bramę wjechać mają do miasta konne i piesze grupy rekonstrukcyjne oraz Szwadron Kawalerii Wojska Polskiego. Aktorzy Teatru Śląskiego zrekonstruują wydarzenia z udziałem m.in. Wojciecha Korfantego i Józefa Rymera.

W niedzielne popołudnie zaplanowano uroczyste rozpoczęcie działalności Panteonu Górnośląskiego: nowej instytucji kultury w przyziemiu Archikatedry Chrystusa Króla, współprowadzonej przez samorząd woj. śląskiego, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, samorząd Katowic i archidiecezję katowicką. Według założeń wystawa stała panteonu ma upamiętniać wybitne postaci regionu, zasłużone dla jego polskości.

Po południu w sali Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia odbędzie się koncert orkiestry pod dyrekcją José Marii Florencio z Piotrem Sałajczykiem przy fortepianie. W programie: Toccata na orkiestrę Bolesława Szabelskiego, Koncert fortepianowy a-moll op. 17 Ignacego Jana Paderewskiego i Rapsodia Polska Grzegorza Fitelberga. W związku z ograniczoną liczbą miejsc w NOSPR przygotowano bezpłatne wejściówki do odbioru w kasach Orkiestry.

Wieczorem w Katowicach odbędzie się Bieg Bohaterów, którego uczestnicy przebiegną ulicami Katowic trasę o symbolicznej długości jednej dziesiątej maratonu - 4,2 km. Będzie ona prowadziła od Pomnika Powstańców Śląskich w centrum miasta – przy rondzie i Spodku - do mety w Parku Śląskim, przy Skwerze Powstań Śląskich.

Po zachodzie słońca na schodach Archikatedry Chrystusa Króla zaplanowano koncert plenerowy, na którym wystąpią m.in. zespół Dżem, zespół Sztywny Pal Azji, Stanisław Soyka, Kasia Moś, Maciej Lipina, Kasia Grzesiek. Według organizatorów ma to być muzyczna podróż w przeszłość, zakończona mappingiem na fasadzie katedry.

W najbliższych dniach minie sto lat od wkroczenia Wojska Polskiego do Katowic. Po trzech powstaniach i plebiscycie był to etap formalnego przejęcia przez Polskę władzy na przyznanej jej części Górnego Śląska.

Już w środę przed budynkiem Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Katowicach otwarto przygotowaną przez Oddziałowe Biuro Edukacji IPN w Katowicach wystawę plenerową „Bramy do Polski 1922”. Na piętnastu panelach wystawienniczych zaprezentowano przebieg uroczystości przyłączenia części Górnego Śląska do Polski w 1922 r.

Muzeum Śląskie natomiast udostępniło w środę wystawę "Był to dzień niezapomniany – droga generała Stanisława Szeptyckiego na Górny Śląsk", przygotowaną w oparciu o artefakty pozyskane od Fundacji rodziny gen. Szeptyckiego. Wystawa ma ukazywać życie prywatne i życie wojskowe generała. Można na niej zobaczyć m.in. szablę, którą gen. Szeptycki otrzymał od władz woj. śląskiego w momencie, gdy wraz z Wojskiem Polskim wkroczył na teren Górnego Śląska.

Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. Obchody objęte są Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ dki/