walka o granice II RP

Zwycięstwo III Powstania Śląskiego przerodziło się w mocną Górnym Śląskiem Rzeczpospolitą – powiedział prezydent Andrzej Duda w niedzielę w Katowicach podczas obchodów 100. rocznicy zakończenia III Powstania Śląskiego. Czekają nas na Śląsku wielkie zadania do wykonania. Wierzę, że zdołamy je zrealizować z pożytkiem dla regionu i mieszkających tutaj ludzi – dodał.

Na miejscu krwawych walk Niemcy za czasów Hitlera wybudowali mauzoleum. Po II wojnie monument wysadzili saperzy, a w jego miejscu powstał inny pomnik zaprojektowany przez Xawerego Dunikowskiego. Przetrwał za to przedwojenny amfiteatr, gdzie niezmiennie odbywały się uroczystości związane z bitwą i powstaniem. Bo zarówno dla Niemców, jak i Polaków bitwa o Górę św. Anny stała się symbolem. Dla tych pierwszych wygranej bitwy, dla drugich zwycięskiego powstania. 21 maja 1921 r. rozpoczęła się największa batalia III Powstania Śląskiego.

100 lat temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. wybuchło III Powstanie Śląskie. Efektem trwających dwa miesiące walk było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska i większości kopalń, hut i innych zakładów przemysłowych. Latem 1922 r. na przydzielone terytorium wkroczyły oddziały Wojska Polskiego.

III Powstanie Śląśkie było właściwie, jak ujął to prof. Ryszard Kaczmarek, niewypowiedzianą wojną polsko-niemiecką. Obydwa państwa niemalże otwarcie angażowały tu swe zasoby militarne przy werbalnym trzymaniu się z dala od całego konfliktu i pozostawianiu jego rozstrzygnięcia w rękach miejscowej ludności – mówi PAP historyk dr hab. Grzegorz Bębnik z katowickiego IPN.

Nocą z 2 na 3 maja 1921 roku wybuchło III Powstanie Śląskie, które po dwóch wcześniejszych zrywach zbrojnych z lat 1919 i 1920 ostatecznie przesądziło o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska po I wojnie światowej.

Blisko sto wydarzeń, w tym uroczystości państwowe, dziesiątki projektów edukacyjnych, widowiska i imprezy plenerowe, wystawy, wydarzenia sportowe, zaplanowano, aby upamiętnić setną rocznicę wybuchu III powstania śląskiego.

100 lat temu, 20 marca 1921 r., na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który miał rozstrzygnąć o podziale pruskiego przed I wojną światową Górnego Śląska między Niemcy a Polskę.

Zakończone zostały prace nad drugim wydaniem „Encyklopedii Powstania Wielkopolskiego 1918–1919”. Publikacja miała premierę na 100-lecie wybuchu powstania, drugie, poprawione, uzupełnione i uaktualnione wydanie ma się pojawić w tym roku.

Hołd powstańcom wielkopolskim oddano w niedzielę w Poznaniu w trakcie głównych uroczystości z okazji 102. rocznicy wybuchu zwycięskiej insurekcji. Powstanie, które zaczęło się 27 grudnia 1918 r., było największym zwieńczonym zwycięstwem zrywem niepodległościowym na terenie zaborów.

Powstanie Wielkopolskie istotnie wpłynęło na kształt odradzającej się Polski – mówi PAP dr Marek Rezler, historyk i popularyzator dziejów Poznania i Wielkopolski. W niedzielę przypada 102. rocznica wybuchu zwycięskiego zrywu.