Wilno

Z okazji Narodowego Święta Niepodległości na wileńskim Cmentarzu Rossa, przy mauzoleum Józefa Piłsudskiego, w którym obok matki marszałka spoczywa jego serce, odbyły się w piątek centralne uroczystości okolicznościowe na Litwie.

Msza święta w byłym kościele garnizonowym pw. NMP Królowej Pokoju w Nowej Wilejce zainaugurowała obchody stulecia Garnizonu Wojska Polskiego, który stacjonował w tej, będącej obecnie dzielnicą Wilna, miejscowości w latach 1922–1939.

W ramach trwającego na Litwie 19. Festiwalu Filmu Polskiego w piątek odbył się pokaz filmu „Piłsudski”, który zapowiedział reżyser Michał Ros. Sala kinowa na 500 miejsc była wypełniona. Aby wejść na salę, trzeba było odstać kilkanaście minut w kolejce.

Fundacja Wolność i Demokracja w nowej części wileńskiego Cmentarza Rossa zakończyła w sobotę rewitalizację polskiej kwatery wojskowej z lat 1919-20. Czterdzieści starych nagrobków zostało wymienionych na nowe. Odnowiono też znajdującą się tam kolumnę.

100 lat temu, 21 kwietnia 1919 r., brawurowa akcja polskiego wojska doprowadziła do usunięcia z Wilna amii bolszewickiej i objęcia tam władzy przez Polaków. Operacją dowodził Józef Piłsudski.

Odezwa Józefa Piłsudskiego do mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego była propozycją stworzenia wspólnego frontu Polaków, Litwinów i Białorusinów. Głównym przeciwnikiem tej koalicji mieli być bolszewicy – mówi PAP prof. Włodzimierz Mędrzecki, historyk z PAN, autor książki „Kresowy kalejdoskop. Wędrówki przez Ziemie Wschodnie Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939”.

W 100. rocznicę wyzwolenia Wilna z rąk bolszewików członkowie Wileńskiego Klubu Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”, polscy dyplomaci, kombatanci, harcerze, młodzież szkolna zapalili w piątek znicze na Rossie, na grobach polskich żołnierzy.

Tysiące Polaków mieszkających na Litwie, goście z Polski, przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej wzięli udział w akcji "Niepodległa do hymnu" i wspólnie odśpiewali Mazurka Dąbrowskiego na Wileńskim Cmentarzu na Rossie przy mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego.

„Czekając na kolejne nadejście” („Laukiant kito atėjimo”) to tytuł otwartej w piątek w Wilnie wystawy dwóch największych w krajach bałtyckich centrów sztuki współczesnej – Zamku Ujazdowskiego w Warszawie oraz Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie.

W ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę i Litwę niepodległości w czwartek w starej części Wilna, w przepływającej przez artystyczną dzielnicę Zarzecze rzeczce Wilejce została odsłonięta rzeźba polskiego artysty Tomasza Koclęgi „Refleksje”.