03.04.2022

27. kolejka ekstraklasy piłkarskiej pod znakiem obchodów 95-lecia istnienia

Fotografia grupowa zawodników Wisły Kraków. Stoją od lewej: NN, NN, Stanisław Czulak, Marian Kiliński, Henryk Reyman, Karol Bajorek, Józef Adamek, Jan Reyman, NN. Kucają od lewej: Emil Skrynkowicz, Bronisław Makowski, Jan Kotlarczyk. 05.1927. Fot. NAC Fotografia grupowa zawodników Wisły Kraków. Stoją od lewej: NN, NN, Stanisław Czulak, Marian Kiliński, Henryk Reyman, Karol Bajorek, Józef Adamek, Jan Reyman, NN. Kucają od lewej: Emil Skrynkowicz, Bronisław Makowski, Jan Kotlarczyk. 05.1927. Fot. NAC

Obchody 95-lecia piłkarskiej ekstraklasy w Polsce przypadły na 27. kolejkę bieżących rozgrywek. Pierwsze spotkania na najwyższym szczeblu zostały rozegrane 3 kwietnia 1927 roku. Przyjmuje się, że pierwszą bramkę zdobył Paweł Gumowski z TKS Toruń, a pierwszym mistrzem kraju została Wisła Kraków.

Pierwszy skład Ligi Polskiej Piłki Nożnej liczył czternaście zespołów. Do dwunastu założycieli (Wisła Kraków, Warta Poznań, TKS Toruń, Polonia Warszawa, Legia Warszawa, Warszawianka, ŁKS Łódź, Klub Turystów Łódź, 1. FC Katowice, Pogoń Lwów, Czarni Lwów, Hasmonea Lwów) po krótkim czasie przystąpił także Ruch Wielkie Hajduki (Chorzów). Cracovia, uważana wówczas za najsilniejszy klub w kraju, początkowo odmówiła udziału (dołączyła w 1928 r.), a w jej miejsce dookoptowano Jutrzenkę Kraków.

W nowych rozgrywkach został przyjęty format wiosna-jesień. Ich start zaplanowano na 3 kwietnia 1927 roku. Tego dnia w szranki stanęły wszystkie zespoły najwyższego szczebla. Najprawdopodobniej strzelcem pierwszego gola w historii został Paweł Gumowski z TKS Toruń w rywalizacji z Polonią Warszawa. W siedmiu meczach nie padł żaden remis. Dwukrotnie wygrali gospodarze, pięć pojedynków padło łupem gości.

Polski Związek Piłki Nożnej nie od razu objał swoim patronatem rozgrywki. Obawiano się bowiem, że liga upowszechni zawodowstwo, podczas gdy wówczas jeszcze hołdowano amatorstwie w sporcie. W maju 1927 roku piłkarska centrala uruchomiła nawet konkurencyjne rozgrywki pod nazwą Klasa Państwowa. W lipcu ostatecznie obie strony doszły do porozumienia, dzięki czemu najwyższa polska liga została oficjalnie uznana za rozgrywki o mistrzostwo Polski. Ich pierwszym triumfatorem została Wisła Kraków.

Statystycy opracowali najważniejsze fakty związane z historią polskiej ekstraklasy piłkarskiej:

 W lidze zagrało 85 drużyn
 Najwięcej sezonów: Legia Warszawa (85)
 Najwięcej punktów: Legia Warszawa (3405)
 Najwyższe zwycięstwo: Wisła Kraków - TKS Toruń 15:0 (11.09.1927)
 Najdłuższa seria zwycięstw: Widzew Łódź - 13 meczów (IV - VIII 1997)
 Najdłuższa seria bez porażki: Wisła Kraków - 38 meczów (X 2003 - V 2005)
 Najdłuższa seria meczów ze strzelonym golem: Warta Poznań - 50 meczów (IV 1927 - XI 1928)
 Najdłuższa seria bez straconego gola: GKS Katowice (IV - VI 1970) - 10 meczów
 Najwięcej goli w sezonie: Wisła Kraków - 98 (1928)
 Najwięcej zwycięstw w sezonie: Widzew Łódź i Legia Warszawa - po 27 (obie 1995/1996) 
 Najwięcej ligowych mistrzostw Polski: Legia Warszawa - 15
 Najwięcej razy na podium w lidze: Legia Warszawa - 40
 Najdłuższa seria bez spadku: Legia Warszawa - 75 sezonów
 Najdłuższa seria mistrzostw Polski: Górnik Zabrze - 5 sezonów z rzędu (1962/1963 - 1966/1967)
 Najwięcej meczów: Łukasz Surma - 559
 Najwięcej goli: Ernest Pohl - 186
 Najwięcej meczów w klubie: Marek Chojnacki - 452 dla ŁKS Łódź
 Najwięcej goli w klubie: Lucjan Brychczy - 182 dla Legii Warszawa
 Najwięcej mistrzostw Polski: Ernest Pohl - 10 
 Najwięcej goli w jednym sezonie: Henryk Reyman - 37 dla Wisły Kraków 1927
 Najdłuższa seria bez straty bramki: Piotr Czaja - 1003 minuty
 Najdłuższa seria meczów ze strzelonym golem: Teodor Peterek - 16 z rzędu (1937-1938)
 Najdłuższa seria rozegranych meczów: Jerzy Jóźwiak - 185 z rzędu
 Najdłuższy czas między pierwszym, a ostatnim meczem w Ekstraklasie: Janusz Jojko - 22 lata 361 dni
 Najmłodszy piłkarz: Janusz Sroka - 15 lat 57 dni
 Najstarszy piłkarz: Janusz Jojko - 43 lata 41 dni
 Najstarszy strzelec gola: Piotr Reiss - 40 lat 306 dni (Lech Poznań 3:1 KGHM Zagłębie Lubin, 21.04.2013)
 Najmłodszy strzelec gola: Włodzimierz Lubański - 16 lat 52 dni (Górnik Zabrze 4:0 Arkonia Szczecin, 21.04.2013)
 Najwięcej goli w meczu: Ernest Wilimowski - 10 (Ruch Chorzów 12:0 Union-Touring Łódź, 21.05.1939)
 Najwięcej goli (obcokrajowcy): Flavio Paixao - 97
 Najwięcej meczów (obcokrajowcy): Dusan Kuciak - 289 
 Najdłuższa seria hat-tricków: Józef Kohut (Wisła Kraków) - 3 mecze z rzędu
 Najwięcej meczów (trener): Orest Lenczyk - 557
 Najwięcej meczów piłkarz + trener: Michał Probierz - 727 
(PAP)

mask/ sab/

Copyright

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.