Poznań ogłosił przetarg na stworzenie Centrum Szyfrów Enigma
Przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej i wybudowanie Centrum Szyfrów Enigma im. Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego ogłosiło Miasto Poznań. Ma to być unikatowy obiekt w skali kraju.
O rozpisaniu przetargu poinformował wiceprezydent Poznania Mariusz Wiśniewski. Zadaniem Centrum Szyfrów Enigma ma być prezentacja dokonań absolwentów Uniwersytetu Poznańskiego, którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma oraz zachęcanie młodych do zajmowania się matematyką, informatyką i programowaniem.
Mariusz Wiśniewski przypomniał, że centrum edukacyjne zostanie uruchomione w miejscu przedwojennego budynku mieszczącego m.in. oddział Biura Szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, gdzie pracowali słynni matematycy. Utworzenie Centrum Szyfrów Enigma będzie możliwe dzięki dotacji z UE.
"Inicjatywa pojawiła się kilka lat temu, a jej promotorem był dziennikarz ówczesnego Radia Merkury Szymon Mazur. W 2015 r., po wyborach samorządowych i zmianie władz miejskich, przystąpiliśmy czynnie do wsparcia i realizacji tego pomysłu. Projekt oprócz walorów historycznych i edukacyjnych, ma także turystycznie promować miasto" – podkreślił Mariusz Wiśniewski.
Przyszłym operatorem placówki będzie Centrum Turystyki Kulturowej Trakt. "Partnerem w tym przedsięwzięciu jest także Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na realizację zadania planujemy dwa lata" – podał Mariusz Wiśniewski.
Przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie Centrum Szyfrów Enigma w formule "zaprojektuj i wybuduj". Obejmuje utworzenie ekspozycji stałej Centrum wraz z dostawą niezbędnego sprzętu, wyposażenia i oprogramowania oraz wykonanie prac budowlanych w obecnym budynku Collegium Martineum przy ul. Św. Marcin.
Pomieszczenia, w których powstanie Centrum, znajdują się na pierwszym piętrze budynku. Łączna kwota realizacji przedsięwzięcia ma wynieść ponad 15 mln zł. W 2017 roku marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak przekazał Miastu Poznań na stworzenie Centrum ponad 10 mln zł ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020.
Centrum Szyfrów Enigma im. Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego znajdować się będzie w sąsiedztwie pomnika upamiętniającego kryptologów.
Złamanie kodu uważane jest za znaczący wkład Polski w zwycięstwo aliantów w II wojnie światowej. Historycy uważają, że dzieło Polaków mogło skrócić wojnę o 2-3 lata, i uratowało życie 20-30 milionom ludzi w Europie i na świecie.
W ramach Centrum planowane jest stworzenie ekspozycji stałej poświęconej historii kryptologii, Enigmie oraz jej wpływom na współczesne rozwiązania cyfrowe. Ekspozycja zorganizowana zostanie w salach tematycznych zawierających zarówno materiały multimedialne, jak również stanowiska interaktywne. Zwiedzający będą rozwiązywać zagadki kryptologiczne, bawić się matematyką i szyframi.
W 1932 roku matematycy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski poznali tajemnicę działania niemieckiej elektromechanicznej maszyny szyfrującej Enigma. Dokonali tego po raz pierwszy metodami matematycznymi. Dotychczas w kryptologii stosowano głównie metody lingwistyczne. Skonstruowana w latach 20. XX wieku Enigma miała służyć utajnianiu korespondencji handlowej. Szybko jednak wykorzystano ją w niemieckich siłach zbrojnych.
Studenci Uniwersytetu Poznańskiego uczestniczyli w kursie dla kryptologów zorganizowanym na tej uczelni przy współudziale wojska. Po ukończeniu kursu zostali zatrudnieni w Biurze Szyfrów.
Trzej matematycy zaprojektowali kopię maszyny szyfrującej. Egzemplarze tego urządzenia powstawały w warszawskiej Wytwórni Radiotechnicznej AVA. Latem 1939 roku polskie władze wojskowe przekazały do Francji i Wielkiej Brytanii egzemplarze kopii maszyny wraz z informacjami dotyczącymi złamanego szyfru.
We wrześniu 1939 roku Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski ewakuowali się przez Rumunię do Francji. Jerzy Różycki zginął w styczniu 1942 r. na statku, który zatonął w tajemniczych okolicznościach na Morzu Śródziemnym. Dwaj pozostali matematycy nadal zajmowali się niemieckimi szyframi, pracując w jednostce Wojska Polskiego w Wielkiej Brytanii. Prace nad łamaniem kolejnych wersji i udoskonaleń szyfru Enigmy kontynuowano w brytyjskim ośrodku kryptologicznym w Bletchley Park.
W 2000 roku Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżami Wielkimi Orderu Odrodzenia Polski. W 2007 roku na ich cześć w Poznaniu odsłonięto, wykonany z patynowanego brązu, czterometrowy obelisk w kształcie graniastosłupa o podstawie trójkąta. Na każdej ze ścian wśród cyfr umieszczone są nazwiska kryptologów. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ ozk/
Copyright
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
