Rzeszów: wystawa IPN w 100. rocznice odzyskania przez Polskę niepodległości

"Jej celem jest ukazanie odbudowy polskiej państwowości po latach zaborów jako sumy wysiłków i dążeń ówczesnego pokolenia Polaków; ludzi różnych stanów i o różnych sympatiach politycznych. Zarówno żołnierzy walczących pod znakiem Orła Białego na wielu frontach I wojny światowej, jak i polityków, działaczy społecznych, nauczycieli oraz twórców kultury" - powiedziała PAP Katarzyna Gajda-Bator z rzeszowskiego oddziału IPN.

Wystawa opowiada o wysiłku zbrojnym, rozpoczętym w sierpniu 1914 r. przez Legiony Polskie u boku Austro-Węgier, o Korpusach Polskich w Rosji oraz Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera, sformowanej we Francji, m.in. dzięki szerokiej mobilizacji amerykańskiej Polonii. Przedstawia też zarys towarzyszącej walce intensywnej działalności politycznej i dyplomatycznej, której rezultatem było np. podpisanie w imieniu Polski przez Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego Traktatu Wersalskiego. 

Gajda-Bator zwróciła uwagę, że "na wystawie pokazano proces narodzin państwa polskiego, rozpoczęty w listopadzie 1918 r., w tym formowania się jego demokratycznego ustroju, zwieńczonego uchwaleniem przez Sejm Ustawodawczy konstytucji z 17 marca 1921 r.".

"Przypomniano okoliczności kształtowania się granic Rzeczypospolitej ; w ogniu walk toczonych z Ukraińcami o wschodnią Galicję, z Czechami o Śląsk Cieszyński i Litwinami o Wileńszczyznę i Suwalszczyznę, a także w wyniku powstań przeciwko Niemcom w Wielkopolsce i na Śląsku. Decydujące dla obrony niepodległości oraz ustalenia granicy wschodniej okazało się zwycięstwo w wojnie z bolszewikami, przypieczętowane Traktatem Ryskim z 18 marca 1921 r.” - zauważyła historyk.

Na wystawie zaprezentowane zostaną m.in. archiwalne zdjęcia, plakaty i mapy. Towarzyszą im cytaty z wypowiedzi uczestników ówczesnych wydarzeń, m.in. Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego i premiera Wincentego Witosa. Ekspozycje będzie można oglądać do 25 lipca.(PAP)

autor: Alfred Kyc

kyc/ itm/