Wnuk gen. Taczaka przekazał Muzeum Powstania Wielkopolskiego Order Orła Białego
Order Orła Białego przyznany pośmiertnie gen. bryg. Stanisławowi Taczakowi (1874–1960) przekazał w piątek do Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 w Poznaniu wnuk pierwszego dowódcy powstania Jerzy Gogołkiewicz.
W Poznaniu trwają przygotowania do budowy nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Jerzy Gogołkiewicz powiedział PAP, że zamierza przekazać na ekspozycję nowego muzeum wszystkie pamiątki po dziadku.
Wnuk gen. Taczaka spotkał się w piątek w poznańskim muzeum z miłośnikami historii, młodzieżą szkolną oraz żołnierzami 12. Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej. W trakcie spotkania przekazał dyrektorowi Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, którego oddziałem jest Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 kilka pamiątek po dziadku.
Wśród nich był m.in. Order Orła Białego przyznany pośmiertnie gen. Taczakowi. Jerzy Gogołkiewicz odebrał to odznaczenie w 2018 r. w Poznaniu z rąk prezydenta Andrzeja Dudy podczas centralnych uroczystości upamiętniających 100. rocznicę wybuchu zwycięskiej insurekcji.
Wnuk generała powiedział PAP, że bardzo czeka na wybudowanie i otwarcie nowej siedziby muzeum w Poznaniu.
"Nastawiam się na to, że przekażę Muzeum Powstania Wielkopolskiego wszystkie pamiątki po dziadku. Dziadek jest własnością muzeum, nie moją" - powiedział. Przyznał też, że cieszy go coraz większa dbałość o pamięć o powstaniu wielkopolskim, czego wyrazem jest także ustanowienie w 2021 r. Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Jerzy Gogołkiewicz przekazał też w piątek m.in. dyplom uczestnictwa w powstaniu wielkopolskim, który Taczak otrzymał w 1948 roku. Przyznał, że dziadek o powstaniu mu nie opowiadał, "więcej mówił o wojnie bolszewickiej".
"W powstaniu robił swoje, dostał zadanie i je spełnił. Dziadek uczył mnie łaciny, znał grekę, przekładał książki z francuskiego. Był człowiekiem o szerokich horyzontach – nie brał się za politykę. Był genialnym brydżystą, miał jakieś swoje towarzystwo. Kiedyś zjawił się młody człowiek, który był bardzo usłużny: był czwartym do brydża, przynosił węgiel do pieca. Miał jedną wadę: codziennie pisał raport. Podobno w IPN o dziadku jest bardzo dużo. Dziadek wiedział, co to jest komuna, był apolityczny aż do śmierci" – opowiadał podczas spotkania.
Nowa siedziba muzeum powstanie u stóp Wzgórza Św. Wojciecha w Poznaniu. Według obecnych szacunków inwestycja będzie kosztować przeszło 370 mln zł. Władze wielkopolskiego samorządu chcą rozpocząć budowę jeszcze w 2023 r.
W połowie stycznia MKiDN oraz samorząd województwa wielkopolskiego poinformowały o tym, że wspólnie wybudują nowe muzeum. Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński zadeklarował gotowość do podjęcia współpracy i podtrzymał deklarację finansowania przez budżet państwa 60 proc. wartości inwestycji.
Celem budowy nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 będzie rozpowszechnianie wiedzy o wydarzeniu i upamiętnienie jego uczestników. Główną osią narracji tworzonej placówki będzie powstanie wielkopolskie, jednak ekspozycja stała, obok historii samego zrywu, będzie prezentować wcześniejsze doświadczenia Wielkopolan oraz późniejsze wydarzenia, które można uznać za skutki wielkopolskiej insurekcji.
Gen. bryg. Stanisław Taczak urodził się 8 kwietnia 1874 r. w Mieszkowie. Studiował w Akademii Górniczej w Freibergu. Był asystentem Politechniki w Berlinie, potem został powołany do armii niemieckiej. Współtworzył Polską Siłę Zbrojną. Pracował w Sztabie Generalnym WP w Warszawie.
Po wybuchu postania wielkopolskiego powierzono mu tymczasowe dowództwo. 2 stycznia został formalnie mianowany naczelnym wodzem wojsk polskich w zaborze pruskim. Jego największym zadaniem było zintegrowanie żywiołowo powstających oddziałów w jedną armię. 16 stycznia 1919 r. przekazał dowodzenie nad powstaniem gen. Józefowi Dowbor-Muśnickiemu.
Gen. Taczak spoczywa na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ich ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ pat/
Copyright
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
