Wystawa portretów z okresu XX-lecia międzywojennego w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie

Jak poinformowała kustosz muzeum i kurator wystawy Maria Stopyra, ekspozycja prezentuje harmonijny wybór osiemnastu, różnorodnych pod względem stylistycznym, portretów kobiet i mężczyzn, namalowanych głównie w technice olejnej, przez artystów polskich.

Na ekspozycji "Dwudziestolecie w portrecie" zaprezentowano portrety autorstwa m.in. Jacka Malczewskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego), Tytusa Czyżewskiego, Wlastimila Hofmana, Wojciecha Weissa, Alfonsa Karpińskiego, Stanisława Szczepańskiego, Czesława Rzepińskiego.

Kurator zauważyła, że ekspozycja, która jest pewnym spojrzeniem na +Dwudziestolecie w portrecie+ jest pierwszym takim pokazem w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie.

"A epoka ta to czasy intensywnego rozwoju naszej sztuki. Portret, podobizna, czyli artystyczny wizerunek konkretnej osoby był tworzony od najdawniejszych czasów, bo sięga starożytności. W ciągu stuleci stale zmieniał się sposób oddawania i kreowania podobizn" – zauważyła kustosz.

Przypomniała, że rozpowszechnienie portretu miało miejsce w epoce renesansu, a w baroku nastąpił rozwój wizerunku reprezentacyjnego, dworskiego i realistyczno-psychologicznego portretu mieszczańskiego. W późniejszych epokach tworzono efektowne wizerunki z wykorzystaniem tradycji, z uwzględnieniem aktualnych stylistyk. Portrety prezentowały zarówno zewnętrzne podobieństwo, jak też często cechy charakteru portretowanych osobistości.

Z kolei od początku XX wieku artyści zaczęli poszukiwać i eksperymentować w swoich dziełach. Malowali wizerunki w różnej konwencji, od naturalnych po symboliczne, powstające według nowoczesnych kierunków. Pojawiły się wówczas w portretach twarze zdeformowane, upraszczane (wpływ ekspresjonizmu).

"W okresie dwudziestolecia międzywojennego zostały stworzone przez artystów polskich różne ujęcia upozowanych modeli. Od wizerunków typowo realistycznych, poprzez portrety malowane w +estetyzującym koloryzmie+, aż po dzieła oddające nurty międzywojnia. Portretowane osoby zostały namalowane różnorodnie. Twórcy prezentowali swój artyzm i spojrzenie na sztukę, ówczesną estetykę, nowatorską modę, atmosferę oraz obyczaje lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku" – zauważyła Stopyra.

Przytoczyła słowa historyk sztuki Ireny Kossowskiej, według której "klarowną cezurę w dziejach polskiej sztuki wyznaczył rok 1917, rok, w którym polska sztuka poddała się rytmom tych samych przeobrażeń, jakie zrewolucjonizowały parę lat wcześniej malarstwo francuskie, niemieckie, włoskie i rosyjskie. Rok 1917 zapoczątkował rozkwit awangardowych nurtów międzywojnia, otworzył okres wzmożonych poszukiwań formalnych i krystalizacji stylotwórczych ambicji. W 1917 narodziło się nowe spojrzenie na sztukę i jej rolę w społeczeństwie".

Prezentowane na wystawie dzieła pochodzą ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. Można je oglądać do 15 września. (PAP)

autor: Agnieszka Pipała

api/ ozk/