07.08.2017

Tadeusz Kasprzycki (1891-1978)

Tadeusz Kasprzycki. Źródło: CAW Tadeusz Kasprzycki. Źródło: CAW

Tadeusz Kasprzycki urodził się 16 stycznia 1891 r. w Warszawie. Kształcił się w gimnazjum w Chełmie, jednak po wzięciu udziału w strajku szkolnym w 1905 r. musiał przenieść się do stołecznego gimnazjum im. gen. Wojciecha Chrzanowskiego, gdzie w 1909 r. złożył egzamin maturalny.

W latach 1910-1912 studiował na wydziale nauk ścisłych na Sorbonie oraz równolegle w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Paryżu. W 1912 r. przeniósł się na wydział nauk społecznych i prawa międzynarodowego Uniwersytetu Genewskiego.

Od roku 1911 działał w Związku Walki Czynnej, najpierw jako komendant oddziału paryskiego, później oddziałów obwodu południowa Francja i Szwajcaria. W 1913 r. ukończył kurs oficerskiej letniej szkoły Związku Strzeleckiego w Stróży pod Limanową, a następnie zdał egzamin oficerski.

W sierpniu 1914 r. został dowódcą I Kompanii Kadrowej Legionów Polskich i wraz z nią wyruszył z Krakowa w kierunku granicy Królestwa Polskiego. Następnie pracował w sztabie I Brygady Legionów Polskich.

W roku 1915 objął Komendę Naczelną Polskiej Organizacji Wojskowej  (POW) w Warszawie.

Po utworzeniu Tymczasowej Rady Stanu od stycznia do czerwca 1917 r. był jednocześnie szefem sekcji ogólnej i organizacyjnej jej Komisji Wojskowej. W lipcu 1917 r. przeniósł Komendę Naczelną POW do Lublina.

Po aresztowaniu Józefa Piłsudskiego przez władze niemieckie brał udział w tworzeniu tajnej "organizacji A", w skład której wchodzili współpracownicy Komendanta.

Od listopada 1918 r. przez rok pełnił funkcję szefa adiutantury generalnej Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego.

Od 1919 do 1921 r. kształcił się w paryskiej Wyższej Szkole Wojennej oraz odbył studia dyplomatyczne w Ecole Libre des Sciences Politique.

Po powrocie do kraju piastował kolejno funkcje: szefa Wydziału Planów, zastępcy a następnie szefa Oddziału III (Operacyjnego) Biura Ścisłej Rady Wojennej (1922-1925), szefa Biura Ścisłej Rady Wojennej (1926) oraz szefa Oddziału III Sztabu Generalnego (1927).

Następnie mianowany został dowódcą wileńskiej 19. Dywizji Piechoty.

Brał udział w misjach wojskowo-dyplomatycznych, będąc m.in. delegatem rządu RP na konferencję rozbrojeniową i komisję wojskową przy Lidze Narodów (1927-1931).W roku 1934 otrzymał tekę wiceministra spraw wojskowych. Dwa lata później, po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego, przejął po nim urząd ministra, który pełnił do wybuchu II wojny.

W maju 1939 r. doprowadził do podpisania układu pomiędzy sztabami polskim i francuskim, który dotyczył działań obu armii w sytuacji agresji niemieckiej na Polskę.

We wrześniu 1939 r., po napaści sowieckiej, wyjechał wraz z rządem RP do Rumunii, gdzie został internowany.

W 1944 r. przez Turcję dotarł do Wielkiej Brytanii.

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji. Odciął się wówczas od polityki i nie pełnił żadnych funkcji we władzach na uchodźstwie. W roku 1954 przeniósł się do Kanady, gdzie pozostał do końca życia.

Gen. Tadeusz Kasprzycki zmarł 4 grudnia 1978 r. w Montrealu.

Odznaczony był m.in.: Orderem Virtuti Militari kl.V, Krzyżem Niepodległości, Orderem polonia Restituta kl.III, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi. (PAP)

mjs

Copyright

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.