Trwa debata naukowa wokół postaci marszałka Piłsudskiego

Konferencję naukową pt. "Józef Piłsudski. Niepodległość. Dziedzictwo. Pamięć", zorganizowaną w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, rozpoczęła prezentacja zbiorów eksponatów przywołujących postać marszałka, znajdujących się w zbiorach Muzeum Niepodległości.

Uczestnikom przedstawił je dyrektor placówki dr Tadeusz Skoczek, który w rozmowie z PAP podkreślił, że jego zdaniem idee i wartości przyświecające marszałkowi nadal mogą być aktualne w dzisiejszym sposobie myślenia o państwowości, "natomiast na tej konferencji głosy skonstruowane są w sposób różny".

"Mówimy o całokształcie dokonań, działalności i ocen związanych z Piłsudskim; o nim jako jednym z twórców polskiej państwowości, bohaterze czynu legionowego, ale - im dalej pójdziemy - będą się pojawiać głosy nieco krytyczne" - zaznaczył Skoczek.

Jak dodał, prelegenci spróbują "uczciwie porozmawiać o tym wielkim Polaku". "Nie wiem, czy +rozliczyć+ to nie jest za duże słowo, ale powiedzieć o tragizmie rządów sanacji, nieszczęściu września 1939 r., czyli przybliżyć całokształt postaci w jego wielkim bogactwie, z jego cechami charakteru, które były znakomite: skromność, nieprzeciętny umysł; był to typowy patriota, żołnierz oddany idei niepodległościowej od początku do końca" - ocenił.

Z kolei Michał Cieślak z Muzeum Niepodległości ocenił, że wartości wyznawane przez marszałka - "takie jak przede wszystkim propaństwowość, honor i uczciwość w zarządzaniu państwem - w zasadzie w zarządzaniu każdą państwową strukturą mogą być ważne i mogą znaleźć zastosowanie".

Cieślak również podkreślił, że wśród prezentowanych referatów "na pewno znajdzie się taki - może nie odkłamujący czy odbrązawiający tę postać - ale poruszający tematy trudne".

"Nie boimy się mówić, że Piłsudski popełniał błędy, że był tylko człowiekiem, że być może część jego decyzji była zła albo nawet tragiczna w skutkach - tu mam na myśli chociażby decyzję o przeprowadzeniu zamachu majowego" - powiedział PAP Cieślak. Jak dodał, prelegenci skupili się "na dziedzictwie historycznym Piłsudskiego".

Cieślak w swojej prezentacji skoncentrował się na okresie pobytu marszałka na warszawskiej Cytadeli; "na tym jak przebiegało 9 miesięcy jego życia w murach carskiego więzienia śledczego, w jaki sposób się stąd wydostał, co mu dało chorobę psychiczną; jak pobyt w X pawilonie wpłynął na dalszą karierę polityczną Piłsudskiego, a wpłynął w bardzo dużej mierze". "Zaryzykuję nawet stwierdzenie, że to miejsce było kuźnią polityczną Piłsudskiego" - ocenił.

Konferencję patronatem objął m.in. marszałek Sejmu Marek Kuchciński.

Wydarzenie wpisało się w obchody Roku Pięciu Ojców Odnowicieli Rzeczypospolitej Polskiej: Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Józefa Piłsudskiego, ustanowionego decyzją sejmiku województwa mazowieckiego.

Józef Piłsudski urodził się 5 grudnia 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie. Był m.in. współtwórcą niepodległej Polski, jednym z przywódców PPS Frakcji Rewolucyjnej, współzałożycielem i komendantem głównym Związku Walki Czynnej, dowódcą I Brygady Legionów Polskich i inicjatorem utworzenia Polskiej Organizacji Wojskowej.

Po odzyskaniu niepodległości Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, marszałek Polski. W 1926 r. dokonał zamachu stanu, w wyniku którego przejął władzę w państwie; dwukrotny premier, Generalny Inspektor Sił Zbrojnych i minister spraw wojskowych w latach 1926-1935. Zmarł 12 maja 1935 r. w Belwederze.(PAP)

autor: Nadia Senkowska

nak/ rosa/