Józef Piłsudski

120 lat temu, 22 lutego 1900 r., w łódzkiej drukarni konspiracyjnego pisma „Robotnik” został aresztowany jego redaktor Józef Piłsudski. Jego późniejsze losy – osadzenie na Cytadeli i w szpitalu psychiatrycznym oraz ucieczka do Galicji – stały się jednym z fundamentów legendy ojca niepodległości.

Józef Piłsudski ukształtował pokolenia niepodległościowców; jego dzieło oddziałuje na nas cały czas – podkreślił Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, który z weteranami i działaczami opozycji w PRL upamiętnił 152. rocznicę urodzin marszałka.

152 lata temu, 5 grudnia 1867 r., urodził się Józef Piłsudski - współtwórca niepodległej Polski. „Odwołując się do Słowackiego, uważał, że bez marzeń niemożliwe jest realizowanie wielkich celów. Takim marzeniem było doprowadzenie do niepodległości Polski, traktowane przez dużą część społeczeństwa jako fanaberia” – mówił prof. Andrzej Chojnowski z Instytutu Historycznego UW.

W perspektywie krótszej bardziej spełniła się prognoza Dmowskiego niż Piłsudskiego: Polska odrodzona w zdumiewającym stopniu była bliska wizji państwa zawartej w dokumentach składanych przezeń w 1917 r. Brytyjczykom – mówi PAP prof. Krzysztof Kawalec, historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego.

101 lat temu, 10 listopada 1918 r., Józef Piłsudski powrócił z Magdeburga do Warszawy. Do pamięci zbiorowej przeszło jego powitanie o poranku na Dworcu Wiedeńskim. Ten moment poprzedziło kilka tygodni politycznych burz i gorących dyskusji nad uwolnieniem komendanta Legionów Polskich.

Pokazywanie najmłodszym historii i niepodległości Polski poprzez postać marszałka Józefa Piłsudskiego w formie zabawy i zajęć plastycznych – to główny cel warsztatów rodzinnych „Puk Puk, oto Ziuk”, które zorganizowano w sobotę w Białymstoku.

90 lat temu, 31 października 1929 r., obrady Sejmu zostały sparaliżowane przez przybycie do gmachu na Wiejskiej grupy oficerów wiernych marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Wydarzenia te były jednym z najważniejszych etapów konfliktu politycznego między obozem sanacji a jego przeciwnikami.

105 lat temu, 22 października 1914 r., w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powstała Polska Organizacja Wojskowa – tajna formacja zbrojna, tworzona od sierpnia 1914 w oparciu o członków Związku Walki Czynnej i Polskich Drużyn Strzeleckich. W grudniu 1918 r. POW weszła w skład powstającego Wojska Polskiego.

W ramach trwającego na Litwie 19. Festiwalu Filmu Polskiego w piątek odbył się pokaz filmu „Piłsudski”, który zapowiedział reżyser Michał Ros. Sala kinowa na 500 miejsc była wypełniona. Aby wejść na salę, trzeba było odstać kilkanaście minut w kolejce.

100 lat temu, 11 października 1919 r., w Wilnie w obecności Józefa Piłsudskiego po niemal dziewięćdziesięciu latach ponownie otwarto Uniwersytet Stefana Batorego. Uczelnia stała się istotnym ośrodkiem życia intelektualnego na Kresach, była kontynuatorką tradycji centrów nauki z czasów dawnej Rzeczypospolitej i pierwszych lat zaborów.