Błękitna Armia

Nagrobek generała Mikołaja Osikowskiego, oficera armii gen. Józefa Hallera i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, który przez prawie 70 lat spoczywał w bezimiennym grobie, odsłonięto w sobotę w szkockiej miejscowości Kirkcaldy.

100 lat temu, 4 października 1918 r., gen. Józef Haller został mianowany naczelnym wodzem Armii Polskiej we Francji. W pamięci historycznej gen. Haller zapisał się przede wszystkim dzięki słynnym zaślubinom Polski z morzem.

Był wielkim patriotą, zawołanym i uznanym wojskowym. Nie był jednak politykiem, strategiem politycznym. Ale miał swoje poglądy, które były bliskie ideom obozu narodowego – mówi PAP prof. Przemysław Waingertner, historyk z Uniwersytetu Łódzkiego. 145 lat temu, 13 sierpnia 1873 r., w Jurczycach koło Krakowa urodził się Józef Haller.

145 lat temu, 13 sierpnia 1873 r., w Jurczycach k. Krakowa urodził się Józef Haller, legionista, twórca Armii Polskiej we Francji, generalny inspektor Armii Ochotniczej podczas wojny polsko-bolszewickiej; po wybuchu II wojny światowej minister rządu RP na Uchodźstwie.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekazało w piątek Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku pamiątki po kpr. Bronisławie Gozdowskim, ochotniku z USA, który walczył w Armii Polskiej gen. Hallera. Dar obejmuje dokumenty osobiste, zdjęcia oraz mundur kaprala.

Do Armii Polskiej we Francji wstąpiło ponad 20 tys. polskich ochotników z Ameryki, to ją uratowało - ocenił we wtorek Teofil Lachowicz, opiekun archiwum Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. Spotkanie w IPN w Warszawie poprowadził historyk Sławomir Cenckiewicz.

W niedzielę, na placu Hallera w Warszawie obyło się odsłonięcie tablicy poświęconej generałowi Józefowi Hallerowi.

Niepodległości mogłoby dziś nie być, gdyby nie wysiłek gen. Hallera i ochotników z jego armii - powiedział wiceminister obrony narodowej Michał Dworczyk, podczas piątkowej inauguracji wystawy "Błękitna Armia. Dla Ciebie Polsko i Twojej chwały".

Film „Straszna wojna” opowiada o tym jak bardzo niszczycielska dla Polski i Polaków była I wojna światowa. Prof. Andrzej Chwalba z Uniwersytetu Jagiellońskiego stawia nawet tezę, że dla ziem polskich był to konflikt zbrojny dużo bardziej destrukcyjny niż II wojna światowa. Mieliśmy kompletnie zniszczony przemysł i rolnictwo, dziesiątki małych miast i setki wsi zostały zmiecionych z powierzchni ziemi – walki omijały z reguły duże miasta.

Lata 1917-1918 to okres wielkiej aktywności amerykańskiej Polonii, która odegrała olbrzymią rolę w odzyskaniu przez Polskę niepodległości. To ona organizowała „pierwszą pomoc” dla odradzającego się państwa – mówi dr hab. Michał Leśniewski z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego.