W środę obchody 150. rocznicy urodzin i 80. rocznicy śmierci gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego

Generał w latach 1919-1937 mieszkał w Lusowie, tam także, na lokalnym cmentarzu, znajduje się jego mogiła.

Środowe obchody rozpoczną się przy grobie generała. Następnie odbędzie się przemarsz pod pomnik Dowbor-Muśnickiego, gdzie po odśpiewaniu hymnu zaplanowano okolicznościowe przemówienia i program artystyczny w wykonaniu uczniów szkoły podstawowej.

Jednym z elementów obchodów będzie także konferencja naukowa w Muzeum Powstańców Wielkopolskich w Lusowie. Wśród prelegentów znajdzie się m.in. dr Rafał Sierchuła, który opowie o młodości generała i początkach jego kariery wojskowej. Swoje wykłady wygłosi także dr Marek Rezler, dr Michał Krzyżaniak, dr Zdzisław Kościański, Michał Kempiński, oraz prof. dr hab. Janusz Karwat.

Józef Dowbor-Muśnicki urodził się 25 października 1867 roku w Garbowie. W wieku 14 lat wstąpił do Korpusu Kadetów w Petersburgu. Przez ponad 30 lat służył w wojsku rosyjskim. Był oderwany od środowiska polskiego, toteż, jak sam przyznawał, mówił nie najlepiej po polsku. Wziął udział w wojnie rosyjsko-japońskiej w 1905 r. a podczas I wojny światowej doszedł do stopnia generała i stanowiska dowódcy korpusu.

W 1917 roku został organizatorem I Korpusu Polskiego w Rosji. Rok później władze bolszewickie bezskutecznie usiłowały zlikwidować tę formację. Dochodziło nawet do starć zbrojnych. Korpus został zdemobilizowany w maju 1918 roku pod naciskiem Niemców.

W listopadzie 1918 r. Dowbor-Muśnicki spotkał się z Józefem Piłsudskim, jednak nie otrzymał od niego żadnego istotnego stanowiska wojskowego. Gdy w styczniu 1919 doszło do próby prawicowego zamachu stanu, spiskowcy uwzględniali w swoich planach Dowbor-Muśnickiego. Generał podszedł z ostrożnością do całego przedsięwzięcia, obiecując, że jeśli zamach się uda, to rozważy przyjęcie stanowiska ministra wojny.

Również w styczniu 1919 roku Dowbor-Muśnicki, wskazany jako kandydat przez Piłsudskiego, objął po wyznaczeniu go przez Naczelną Radę Ludową, stanowisko dowódcy polskich sił zbrojnych w byłym zaborze pruskim. Dowbor-Muśnicki zaczął tworzyć regularną armię - Wojska Wielkopolskie, które w szczytowym momencie liczyły ponad 100 tysięcy ludzi. Za zasługi w organizacji wojska gen. Józef Dowbor-Muśnicki został mianowany przez Naczelną Radę Ludową generałem broni. Po włączeniu w drugiej połowie 1919 r. Wojsk Wielkopolskich do Wojska Polskiego, Dowbor-Muśnicki został dowódcą Frontu Wielkopolskiego istniejącego do maja 1920 roku.

Dowbor-Muśnicki zmarł 26 października 1937 roku w Batorowie. Dwie córki generała zostały zamordowane podczas II wojny światowej: Janina Lewandowska w Katyniu, natomiast Agnieszka Dowbor-Muśnicka w Palmirach. (PAP)

autor: Anna Jowsa

ajw/ itm/