II Rzeczpospolita

Sir Dermot Turing – bratanek słynnego brytyjskiego kryptologa Alana Turinga – został w niedzielę w Londynie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za podkreślanie roli Polaków w łamaniu kodu Enigmy.

12 maja 1935 r. w Belwederze o godz. 20.45 zmarł marszałek Józef Piłsudski. W czasie uroczystości pogrzebowych na Wawelu prezydent Ignacy Mościcki mówił: "Cieniom królewskim przybył towarzysz wiecznego snu. Skroń jego nie okala korona, a dłoń nie dzierży berła. A królem był serc i władcą doli naszej".

Jesienią 1918 r. rząd premiera Jędrzeja Moraczewskiego budował jedno z najnowocześniejszych państw Europy. To jego największe osiągnięcie – tłumaczyła dr Ilona Florczak z Uniwersytetu Łódzkiego podczas dyskusji o jednym z najważniejszych polityków II RP.

Polska okazała się beneficjentem Traktatu Wersalskiego, znalazła się w grupie mocarstw zwycięskich po I wojnie, uczestniczyła w negocjacjach pokojowych, co było swego rodzaju cudem zmartwychwstania – mówi PAP dr hab. Piotr Szlanta, historyk z UW. 100 lat temu, 28 czerwca 1919 r., w Pałacu Wersalskim państwa zwycięskiej koalicji podpisały Traktat Pokojowy z Niemcami.

Polska okazała się beneficjentem Traktatu Wersalskiego, znalazła się w grupie mocarstw zwycięskich po I wojnie, uczestniczyła w negocjacjach pokojowych, co było swego rodzaju cudem zmartwychwstania – mówi PAP dr hab. Piotr Szlanta, historyk z UW. 100 lat temu, 28 czerwca 1919 r., w Pałacu Wersalskim państwa zwycięskiej koalicji podpisały Traktat Pokojowy z Niemcami.

II RP była państwem udanym, ale bardzo dalekim od doskonałości. Udanym dlatego, że jego egzystencja była silnie zdeterminowana czynnikami, na które Polska nie miała większego wpływu – mówi PAP prof. Andrzej Chojnowski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.

Galopująca inflacja, bieda i globalne kryzysy gospodarcze – tak wyglądało dwudziestolecie międzywojenne nie tylko w Polsce. Byli jednak tacy, którzy w takich warunkach zbijali fortuny, które stawały się z kolei siłą napędową gospodarki całego kraju.

Czytanie dzienników i pamiętników uczy dystansu wobec współczesnej polityki. Po stu latach widać, że działania ludzi z różnych obozów prowadziły do tego samego. Być może dzisiejsze spory również prowadzą do wspólnego celu – powiedział dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro podczas debaty nt. cyklu Muzeum „100-lecie niepodległości. Wspomnienia i pamiętniki”.

Posiadanie własnej floty i prezentowanie bandery było szczególnie istotne dla państwa, którego prawo do oparcia się o Bałtyk było kwestionowane przez bardzo wiele państw – mówi PAP Maciej Neumann, autor książki „Flota II Rzeczypospolitej i jej okręty”. 100 lat temu, 28 listopada 1918 r., Józef Piłsudski wydał dekret o utworzeniu marynarki wojennej.

Inteligencja polska miała przekonanie, że to ona wywalczyła to państwo i wzięła za nie odpowiedzialność. Kadry intelektualne były gotowe na wykorzystanie niespotykanej szansy – mówi PAP prof. Maciej Janowski, historyk z Instytutu Historii PAN.