walka o niepodległość

Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek uczestniczył w czwartek w uroczystościach w 108. rocznicy bitwy pod Jastkowem (Lubelskie). „To czas zadumy nie tylko nad tym, co było 108 lat temu, ale również nad tym, co się dzieje za naszą wschodnią granicą” – powiedział szef MEiN.

155 lat temu, 5 grudnia 1867 r., urodził się Józef Piłsudski. „Odwołując się do Słowackiego, uważał, że bez marzeń niemożliwe jest realizowanie wielkich celów. Takim marzeniem było doprowadzenie do niepodległości Polski, traktowane przez dużą część społeczeństwa jako fanaberia” – mówił prof. Andrzej Chojnowski z Instytutu Historycznego UW.

Piłsudski wszedł do mitu narodowego i ma tam swoje stałe i trwałe miejsce – mówi PAP prof. Grzegorz Nowik, historyk, zastępca dyrektora Muzeum J. Piłsudskiego w Sulejówku. 155 lat temu, 5 grudnia 1867 r., urodził się Józef Piłsudski.

Weterani walk o niepodległość, działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane w PRL, przedstawiciele rządu i parlamentu wyruszyli w sobotę na Litwę, gdzie w dniach 4–5 grudnia Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych organizuje uroczystości 155-lecia urodzin Józefa Piłsudskiego. Wydarzenia zaplanowano w Wilnie, Zułowie i Powiewiórce.

105 lat temu, 5 listopada 1916 r., ogłoszono odezwę władców Państw Centralnych, która zapowiadała odbudowę państwa polskiego. Pełen ogólników akt 5 listopada został sceptycznie przyjęty przez polską opinię publiczną, ale stanowił jeden z przełomów w procesie odzyskiwania niepodległości.

„Serce w plecaku” – pod takim tytułem powstanie w Jarosławiu rekonstrukcja historyczna przypominająca wymarsz we wrześniu 1914 r. młodych mieszkańców ziemi jarosławskiej do Legionów Polskich i ich udział w odzyskaniu niepodległości. Projekt uzyskał dofinansowanie w ramach programu „Niepodległa 2021”.

Piłsudski mówił o nim, że w wielu wypadkach bije bolszewików lepiej od sztabowych generałów, nie żałuje cudzego życia i cudzej krwi, zupełnie tak samo jak własnej. Stanisław Bułak-Bałachowicz był jednym z barwniejszych generałów walczących o wolność Polski.

Piłsudski nie wiedział dokładnie, w którą stronę ma podążać. Dlatego uzdrowienie państwa pozostało tylko hasłem. Działania wykonawców jego woli nie łączyły spraw podstawowych, takich jak gospodarka, edukacja i kwestie narodowościowe. Dopiero pod koniec istnienia sanacji zaczęto te sprawy postrzegać nieco inaczej, ale i tak nie w pełni skutecznie. Spowodowało to ogromną słabość II RP, która ujawniła się w 1939 r. Nie oznacza to jednak, że inni politycy rządziliby lepiej. Taką pewność mają niektórzy historycy i publicyści przekonani, że np. endecja lepiej sprostałaby tym wyzwaniom – mówi PAP Maciej Gablankowski, historyk, autor książki „Piłsudski. Portret przewrotny. Biografia”.

12 maja 1935 r. w Belwederze o godz. 20.45 zmarł marszałek Józef Piłsudski. W czasie uroczystości pogrzebowych na Wawelu prezydent Ignacy Mościcki mówił: "Cieniom królewskim przybył towarzysz wiecznego snu. Skroń jego nie okala korona, a dłoń nie dzierży berła. A królem był serc i władcą doli naszej".

To życie kobiet naznaczone łzami i krwią było kluczem do naszej dzisiejszej niepodległości i wolności – mówił w sobotę premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji „Kobiety w walce o niepodległość” w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie.